CD - JEROEN VAN HELSDINGEN BAND 'HELS!'

tekst: Robin Boer


Pianist/componist Jeroen van Helsdingen draait al een tijd mee in de Nederlandse muziekscene. Van Helsdingen houdt er naar eigen zeggen van om “stukken te schrijven voor vier instrumenten die van een idee of gevoel uitgaan en zich live ontwikkelen, niet alleen door solo's maar ook door vorm of groepsimprovisaties. Het is leuk om te experimenteren met stijlcombinaties als bijvoorbeeld House met Funk.” Na de eerder verschenen platen van zijn formaties, te weten: 'Hybris' (met Marco van Os) uit 2014 en 'Fusionesque' uit 2016, waaraan gastmusici als Frits Landesbergen, Toon Roos en Peter Tiehuis hun medewerking hebben verleend, heeft de band vandaag de dag uit een nieuwe, bezetting met naast toetsenist/componist Jeroen, een hoofdrol voor gitarist Richard Hallebeek. Richard Hallebeek staat bij liefhebbers van jazzrock en progressieve rock bekend als een lyrisch kunstenaar, een grootmeester van de legato-techniek, die grootheden als Shawn Lane en Randy Brecker op zijn platen heeft mee laten spelen en samenwerkte met de Zweedse toetsenist/componist Lalle Larsson. Ook heeft hij al enkele keren het podium betreden met niemand minder dan Dweezil Zappa, die tevens een groot bewonderaar is. Eerder dit jaar verscheen van Hallebeek al zijn uitstekende solo-album 'One Voice'.

HELS!

Jeroen van Helsdingen en Richard Hallebeek kennen elkaar al zeker 25 jaar lang vanuit de muziekscene: ze kwamen elkaar geregeld tegen tijdens diverse jazzfestivals, waar ze vol bewondering elkaars podiumkunsten gadesloegen. De tijd was eindelijk rijp om een samenwerking aan te gaan. Richard stelde Frans Vollink voor als bassist, ter vervanging van de vertrokken Marco van Os. Richard en Frans werken al jaren samen en hebben diverse cd's opgenomen. Daarnaast beschikt Frans over een eigen studio die zich zeer goed leent voor het opnemen van jazzrock. Drummer Marc Schenk, die Dave van Beek vervangt, balanceert qua stijl tussen jazz en pop en maakt het huidige kwartet compleet. Van dit kwartet verschijnt in oktober 2018 het album HELS!'. Als cover opteren Van Helsdingen en Hallebeek voor een Marvel-prent van een epic hero, die een muilpeer uitdeelt met HELS! als bizar 'comic book sound effect'. We zullen er niet veel later achter komen dat er in de muziek ook de nodige humor zit verwerkt

Icarus

Het openingsstuk 'Icarus' start met een melodisch en symfonisch thema op piano, met strijkers en sologitaar, dat wordt ondersteund en afgewisseld door stevige gitaarakkoorden en lyrisch basspel die voor tegenmelodieën zorgen. Halverwege het stuk komt er een fraaie pianosolo voorbij waarmee breder harmonisch terrein wordt verkend. Naadloos gaat de solo weer over in het beginthema. Er wordt geschoven tussen thematiek in 4/4 en 6/4 zonder dat het echt opvalt. Dit gebrek aan geforceerde maatwisselingen is erg prettig. Het geeft de compositie diepgang maar het geheel blijft zeer organisch. Een sterke opener.

Prayer To The Sun

'Prayer To The Sun' is aan zet. Een compositie met een gospel-feel, die aan het begin enigszins doet denken aan een zoete zomerballade, getuige de melodie en akkoordensequentie I IV V, maar meerdere keren afgewisseld wordt door korte, licht onheilspellende passages op bas en keyboards en na ruim 3 minuten ruimte biedt voor een spectaculaire gitaarsolo van Hallebeek, die zich een ware improvisator toont en op virtuoze en melodieuze wijze het stuk naar een (veel) hoger niveau tilt. Een mooi voorbeeld dat je ook zonder 'changes' met een solo veel kunt betekenen voor een compositie.

Cruising California

Dit stuk brengt voor het eerst wat tempo in de plaat. Het stuk opent met dikke synthesizer-akkoorden, al snel swingend aangevuld met een stevige groove van drums, bas en gitaar. We horen een fijne solo op synthesizer met een naar onze mening goed gekozen sound, die wat ons betreft nog wel wat langer had mogen duren. Cruising California wordt afgesloten met een opnieuw sterk gedragen gitaarsolo van Hallebeek. Lekkere jam!

India

Het vierde stuk 'India' opent met een als een sitar klinkende gitaarmelodie maar wordt al snel omgezet naar het gebruikelijke gitaargeluid van Hallebeek dat we gewend zijn. Het thema blijft snel hangen en loopt over in een solo door Hallebeek; smaakvol en weer met een ander type frasering dan in de voorgaande stukken. Na een korte solo van Van Helsdingen, voornamelijk bestaand uit akkoorden, en een korte melodische bassolo van Vollink, keert het thema terug. Ritmisch gezien is dit nummer weer lekker 'laid-back' en het eindigt met een verrassende reeks van vlotte neerwaartse triolen.

Afrika!

Na 'India' zijn we nu in 'Afrika' beland. In dit stuk gebeurt van alles en worden we op een humoristische wijze door diverse uiteenlopende passages geslingerd, van pompende rockthematiek naar swingende delen met 'tropical' steeldrum-achtige geluidseffecten in de keyboardsolo. In het midden van het stuk bevindt zich nog een mooie passage met sfeervolle synthesizer-akkoorden en soli op bas en gitaar. We horen hier ook duidelijk de ketting meeratelen die Schenk om een van zijn bekkens heeft gehangen.

Clare Fischerisch

Op Track 6, met de geestige titel 'Clare Fischerisch' wordt wat meer de technische kant opgezocht met een snel 5/4 patroon. Over dit patroon worden in een reguliere 4/4 alle solopassages en thema's uiteengezet. Van Helsdingen kiest hier voor een Fender Rhodes geluid tijdens zijn mooie solo, wat de plaat als geheel meer klankkleur geeft, samen met de synthesizer-pads en akoestische piano. Ook hier weer veel gitaargeweld van Hallebeek en een terugkeer naar het thema op synthesizer waardoor we weer even teruggebracht worden in de 5/4-vibe.

Headbanger Blues

'Headbanger Blues' is de zevende en tevens al laatste track op de cd, waardoor deze jammer genoeg niet langer klokt dan 38 minuten. De inzet is een langzaam tempo met een blazers-arrangement, gevolgd door een unisono thema van gitaar en synthesizer en creatieve accenten. Op het moment dat we ons af gaan vragen of Van Helsdingen nog een keer gaat soleren op synthesizer, is hij daar, heel even, met een lekker snerpend geluid, vermoedelijk uit de Nord Lead. De soli worden afgewisseld door inbreng van Hallebeek en Vollink, onderbroken door het blazers-arrangement die de korte verhalen aan elkaar vastknoopt. Direct na de soli wordt het nummer beëindigd met een kort en wat onverwacht slot.

Conclusie

De Jeroen van Helsdingen Band lijkt in deze bezetting haar verdiende vorm te hebben gevonden, waarmee zijn composities perfect tot bloei zijn gekomen. Jeroen van Helsdingen toont zich een ware meester in het subtiel en smaakvol inkleuren van zijn rijke composities, aan de hand van creatieve variaties in zijn akkoorden, die moeiteloos samensmelten met de melodie. Het slagwerk ervaren wij over de hele linie als dienstbaar en functioneel. Schenk is beslist geen uitslover en geeft nergens meer dan nodig. Hij past naar onze mening goed in het totale bandgeluid. Na diverse luisterbeurten komen wij tot de conclusie dat de musici van de Jeroen van Helsdingen Band er niet op uit waren om een thriller van een jazzrockplaat te maken, met een hoge spanningsboog en een arsenaal aan vuurwerk. Nee, we horen vier mensen die met veel plezier, creativiteit en een vleugje humor, vooral mooie muziek willen maken. En dat is zonder meer gelukt, want bij veel albums in deze stijl ben je snel geneigd de thema's te laten voor wat het is en vooral te snakken naar de solopassages. Op deze plaat zijn beide elementen haast perfect in balans en vormen de knap gecomponeerde en gearrangeerde thema's samen met de solo's een coherent geheel en hoewel we stiekem hopen op wat meer synthesizergeweld bij de volgende release, kunnen we niet anders stellen dat deze band een puik album heeft afgeleverd dat snel beklijft en tegelijkertijd blijft uitnodigen tot nieuwe draaibeurten.


[PJ_©RB]