De achtste editie van UJazz Fest op 15 december 2018 in TivoliVredenburg (Utrecht), stond in het teken van nieuwe verbindingen. Verbindingen tussen de hoofdgasten en de Utrechtse jazzscene, tussen generaties musici en tussen jazz en visuele kunst. Hoofdgast was de internationaal gelauwerde pianist/componist en Buma Boy Edgar Prijs winnaar 2018 Jasper van ’t Hof. Saxofoniste Kika Sprangers trad aan bij maar liefst drie van de acts. ProgJazz was erbij.

Marit van der Lei Nextet ft. Prashant Samlal

Na de Utrechtse Jazz Archipel ft. Jasper van ’t Hof, was in het aanpalende zaaltje Club Nine het Marit van der Lei Nextet ft. gitarist Prashant Samlal aan de beurt. De vocaliste rolde een paar jaar geleden van het Utrechts Conservatorium en draait sindsdien mee in wat wij noemen “het Kika Sprangers circuit”. Eerder dit jaar maakte Marit haar eigen CD ‘In Other Words’, die we elders op deze website al behandelen ( link ) en er zwerven knappe live registraties op YouTube. Zij speelt graag gewaagde stukken als ‘Sea Journey’ van Chick Corea, dat niet op haar album prijkt, maar wel deel uitmaakt van haar live repertoire. Zo ook de prachtige ballad ‘A Remark You Made’ van Weather Report, die zij tijdens UJazzFest als toegift speelde in duo met pianist Roel Hazendonk. Daarvoor speelde zij nog het bekende ‘Windmills of your Mind’ van Michel Legrand (uit 1968), oorspronkelijk gebaseerd op het Andante van de Sinfonia concertante voor viool en altviool van Wolfgang Amadeus Mozart (Köchelverzeichnis (KV364), dat wel op Marit's plaat staat.

De band

In het Marit van der Lei Nextet spelen kanjers als pianist Roel Hazendonk en bassist Marre de Graaf, die we beiden afgelopen woensdag al zagen en hoorden knallen in Twan van Gerven’s Dutch Crossing. De drums worden beroerd door Willem Romers, een van de drijvende krachten achter het Coal Harbour Sextet en sinds kort tevens de drummer van de nieuwe Kika Sprangers groep. Romers werd in 2014 onderscheiden met de Top Talent Award op City Jazz Leeuwarden en was een van de drie finalisten voor de Erasmus Jazz Prijs in hetzelfde jaar. Sindsdien beklimt hij de podia met de finefleur van de Nederlandse jazz. Hij speelt zoals hij eruit ziet: keurig, subtiel, beheerst en ingetogen, met de ' treble pitch triade ' van riyad, hihat en rim clicks waar hedendaagse jazzdrummers zo in uitblinken, zonder de dynamische uitbarstingen of nadrukkelijke fills van eerdere generaties slagwerkers. Ook gitarist Samlal, die dit jaar de Conservatorium Talent Award 2018 won (Jazz in Duketown), zoekt het vooral in het droge jazzidioom en had zijn gitaareffecten thuisgelaten. Bassist De Graaf lijkt daarentegen zowel op zijn 5-snarige basgitaar als op de 4-snarige fretloze, de band juist te willen injecteren met een forse dosis fusion en ook Hazendonk ziet er uit alsof hij niet vies is van een gierende synthesizer hier en daar. Daarom lijkt de groep achter Marit soms op twee gedachten te hinken: electric fusion of acoustic jazz, maar wellicht is dat wel een bewuste tweeledigheid, zoals bij Steps Ahead en Yellow Jackets. In plaats van Ruben Drenth (trompet) en Dennis te Woerd (tenor sax), acteerde tijdens UJazz een jonge altsaxofoniste wier naam wij niet weten, die er -hoewel zij ruimschoots de kans kreeg-, niet in slaagde de dubbele vacature in te vullen. Dat gold uiteraard niet voor de alom bejubelde Kika Sprangers (Young VIP 2018), die per dag nog lijkt te groeien en solistisch over elk akkoordenschema haar weg vindt.

De zangeres

Van der Lei heeft een stem, waarvan je ofwel voetstoots fan bent, ofwel helemaal niet. Kwestie van smaak. Onze collega van webmagazine Eempodium omschreef haar vanwege haar lage stem zonder vibrato als “stemmingskunst die bij de liefhebbers van pop en jazz in goed aarde valt ”. Onze kompaan van ProgJazz gaf daarentegen te kennen liever een staartje van Mark Alban Lotz mee te willen pikken die in The Pit improviseerde met fluiten en electronica op videowerken van Michiel van Bakel, gevolgd door een sessie met Ad Colen, Steven Kamperman en Ruben Drenth. Het was op dat moment dat het alarm afging, het grote licht aan en iedereen via de speaker naar de uitgang werd gesommeerd. Een pijnlijke curretage van de artistieke concentratie, die de zangeres danig parten speelde. “Ik ben helemaal van mijn apropos”, gaf zij te kennen, toen het publiek schoorvoetend terugkeerde (het bleek loos alarm) en de band het concert hervatte. Een paar nummers later ging wederom het alarm af, notabene tijdens het intieme 'A Remark You Made', en daarmee werd definitief een einde gemaakt aan het uitlgelopen optreden.

Scat of joik?

Kennelijk was Marit zelf niet tevreden over haar performance en inderdaad hoorden wij ook enige oneffenheden, die op de plaat ontbreken. Met name in haar scats nam zij veel hooi op haar vork en waren wat onzekerheden waarneembaar. Daar was het loos alarm dat afging in TivoliVredenburg debet aan, meende de vocaliste. Kan zijn, maar wij van ProgJazz vragen ons -niet voor het eerst- af, of onze witte wievekes der Lage Landen überhaupt voor dergelijke Ella Fitzgerald-capriolen in de wieg zijn gelegd. "God beware ons!” riep wijlen Frans Elsen al. Van der Lei lijkt als zangeres soms nog enigszins zoekende naar haar ideale koers. Wil zij een doorleefde jazzdiva worden, zoals in haar prestigieuze ballad ‘I Wish I Knew’ (helaas vanavond dus zonder de valse lucht van Dennis te Woerd); of wil zij eigenlijk een poëtische ECM-nachtegaal zijn en zo nu en dan het strottehoofd op de joikstand zetten? Ach, misschien is het juist haar bedoeling, van beide inspirerende walletjes te eten en de uiteenlopende stijlen linksom of rechtsom op geniale wijze te verenigen. We zien daarom nieuwsgierig uit naar haar volgende plaat, haar vocale ontwikkeling in de nabije toekomst, haar arrangementen en instrumentatie, haar stiel. Enne... hulde voor UJazz Fest, omdat het behalve oude jazzrockers de jonge talenten (uit Utrecht) koestert en kansen biedt.

[PJ_©STAB]