Het jaarlijkse UJazz Fest is een lekker eigenwijs evenement waar de liefhebbers van geïmproviseerde muziek ruimschoots aan hun trekken komen. Dit jaar vond het festival voor de 9e keer plaats, en wel in De Helling, LE:EN en aanpalende horeca, altegaarde sfeervolle podia op loopafstand van elkaar op het urban cultuur terrein aan de Vaartsche Rijn te Utrecht. De locatie is een verademing, ten opzichte van het moderne lunapark waar het eind 2018 plaatsvond. De linksdraaiende omgeving achter de watertoren geeft het festival een aangenaam cachet en stuwt de optredende artiesten (waaronder Tineke Postma, Ilja Reijngoud, Jessica de Boer, Dion Nijland en Ben van den Dungen) op in de artistieke vaart der volkeren, juist zoals het hoort! ProgJazz was er bij.
Ben van den Dungen Quartet – A Tribute to Coltrane
Als klapper op de avond presenteerde organisatie van UJazz in De Helling het Ben van den Dungen Quartet, met een tribute aan de legendarische saxofonist John Coltrane. Het concert in De Helling was de aftrap van een nationale tournee, waarbij bekende krakers als ‘Like Sonny’, 'Afro Blue' en ‘A Love Supreme’ op het programma staan, maar ook ‘Wise One’ en ‘Mr. Syms’. De liefde en bewondering voor Coltrane druipt er bij Ben van den Dungen vanaf. Hij introduceerde de stukken met korte speeches over het genie, echter zonder -in zijn eigen woorden- “in een Teleac cursus te willen vervallen”.
Puikje
De groep rond de gelauwerde tenor en sopraansaxofonist bestaat uit het puikje van de Nederlandse jazz, door de bandleider op ludieke wijze aangekondigd. Zo is drummer Gijs “de sympathiekste van het stel”, en bassist Marius “de captain, tjokvol viagra.” Voor de kenners is de bezetting gesneden koek. Drummer Gijs Dijkhuizen, een swinger pur sang, beschikt over een onmetelijke repertoire kennis en speelt met ogenschijnlijk gemak, maar bovenal aanstekelijk enthousiasme. De robuuste contrabassist Marius Beets staat altijd en overal boven de materie, is op geen fout of onzekerheid te betrappen en pakt zo nu en dan zijn momentum, met dynamisch doorwrochte soli gelardeerd met slinkse glissandi. Wij weten uit eigen ervaring hoe fijn het is om deze gesmeerde cats achter je te hebben, terwijl er tegelijk geen seconde verslapt mag worden. Dat is aan de Spaanse Nederlander Miguel Rodriguez wel toevertrouwd. Hij is een virtuoze jazzpianist, die met glansrijke akkoorden en duivels solowerk bewijst zowel de bebop als het modale jazz idioom tot in de finesse te beheersen. Enige kanttekening: qua volume had er wat betreft de vleugel een tandje bij gemogen en al de spelers zijn ten opzichte van hun grote voorgangers soms iets te gepolijst. Neemt niet weg dat het kwartet bijna anderhalf uur lang vol overgave bloed aan de paal smeerde en het concert geen moment verveelde.
Vogelvlucht
Ben zelf, die fitter oogt dan ooit, wist - na schier eindeloos gezuig aan zijn verzameling rieten- van meet af aan de juiste toon te pakken en het hele optreden vast te houden, op “zijn beide veeleisende dames”, sopraan en tenor. Opvallend was dat hij tamelijk bescheiden soleerde, qua duur, in tegenstelling tot de goddelijke Trane. Na afloop verklaarde de sympathieke Ben desgevraagd, dat hij in zo’n concert van 75 minuten zoveel mogelijk verschillende stukken wilde spelen, en de ene set niet vullen met drie lange lappen. Zodoende kwamen alle facetten van Coltrane’s oeuvre aan bod en om die reden had hij ook de suite ‘A Love Supreme’ (oorspronkelijk langer dan een uur) teruggebracht tot een vogelvlucht-arrangement. De complexe Coltrane materie (van voor 1960) bleef dan ook beperkt tot ‘Moment’s Notice’ en de nadruk lag over de hele meer op de classic quartet tijd en de spirituele kant van ‘s mans repertoire.
Activist
Behalve een fantastische saxofonist is Ben van den Dungen -met name in de laatste jaren- een musicus die zich druk maakt om het reilen en zeilen van de sector. Hij laat geen kans ongelegen om zich te ontpoppen als een jazz-activist, die de goegemeente op prangende wijze mobiliseert en in niet mis te verstane woorden wijst op de bijkans “criminele wijze” waarop vandaag de dag met gemeenschapsgeld wordt omgesprongen; dat er tonnen worden versleten aan feestjes van de gremia, zonder dat er bewijzen worden overlegd van de resultaten. Hij pleit voor meer gemeenschapszin onder musici en zelfs, dat er liever vandaag dan morgen korte metten wordt gemaakt met de showcase-cultuur, waarbij de musici aan het kortste eind trekken en de stropdassen hun feestjes vieren.
[PJ_©STAB]