Het omvangrijke en doorgaans complexe oeuvre van componist, gitarist, bandleider Frank Zappa is er eentje waar menig muzikant zijn vingers niet aan durft te branden. Maar soms gaat de liefde voor de muziek dusdanig ver, dat wilskracht het wint van het verstand. Dat is het moment dat bezwaren zich om kunnen zetten in mogelijkheden. Het grotendeels uit Haarlem afkomstige 2000 Motels, onder leiding van de bevlogen Wouter Helmink en zijn partner Olga Meijer, timmert al enkele jaren flink aan de weg en na verdienstelijke Nederlandse podia als P3 (Purmerend), Studio Gonz (Gouda), De Vaart (Haarlem), Studio 100 (Amsterdam) en Popradar (Den Haag) het afgelopen jaar, staat de zeskoppige band vanavond in een zo goed als uitverkochte kleine zaal van het Haarlemse Patronaat.

Erfenis

Vanzelfsprekend staat de zaal vol met rasechte Zappa-fans. Deze gigant, die in 1940 geboren werd in Baltimore en in 1993 overleed aan prostaatkanker, was zoveel meer dan alleen een musicus. Hij was een icoon, een activist, een componist, een gitarist, een bandleider en vooral een enorm voorbeeld voor collega-musici en  ook zijn eigen musici (hij wilde uitsluitend de beste musici van dat moment) die hij inhuurde, betaalde en door hun staat van dienst zo nu en dan nog van eeuwige 'roem' wist te voorzien. (Jean-Luc Ponty, George Duke, Terry Bozzio, Steve Vai, Adrian Belew, Chad Wackerman, Vinnie Colaiuta) De muziek varieerde van surfrock en beat tot jazzrock, avant-garde en klassiek. Ook was Zappa zeer kritisch op de Amerikaanse politiek en cultuur, de autoriteiten niet zelden op de zenuwen werkend. De grootheid laat een behoorlijke erfenis na. Al vanaf kort na de eeuwwisseling tourt zoon Dweezil met zijn band de wereld over om de meest geliefde stukken uit zijn vaders catalogus live te vertolken en de andere zoon Ahmet beheert (na het overlijden van weduwe Gail) de Zappa Family Trust, waardoor tot op de dag van vandaag nog vele archief-opnamen worden uitgebracht.

Bezieling

Uit de enorme discografie valt genoeg te kiezen en het doet ons deugd te constateren dat de leden van 2000 Motels het zichzelf beslist niet te gemakkelijk hebben gemaakt. De ongeveer 400 aanwezige enthousiastelingen werden gedurende twee sets van beiden een uur getrakteerd op een gevarieerde selectie, waarbij wel opviel dat het 'liedjes' repertoire overheerst. Helmink en zijn partner Meijer vormen de frontlinie, waarbij met name Helmink zorgt voor de beeldende presentatie, door middel van veel interactie met het publiek, bekende 'Zappa-quotes' en gerelateerd gesproken woord door een megafoon. Hij bespeelt ook zo nu en dan ondersteunende toetsen. Meijer verzorgt percussie, geluidseffecten (fluitjes, toeters etc.) en achtergrondvocalen. De (voor de toeschouwer) rechterzijde van het podium wordt gevuld door gitarist Jan van der Veen en bassist Achille Regazzoni. Achterin staan toetsenist Rob Brons en drummer Karsten van Straten. Boven het podium is een enorm scherm met een smaakvolle, kleurrijke projectie van de Amerikaanse Route 66 en het bandlogo te zien.

Wat direct opvalt is dat de ritmesectie stevig staat en het gespeelde repertoire goed in de vingers heeft. Van Straten en Regazzoni leggen geloofwaardige 'Zappaiaanse' grooves neer en spelen alles met de vereiste bezieling. Brons beschikt over de karakteristieke synthesizer-geluiden die we op de oude albums horen uit de synthesizers van George Duke en Tommy Mars, maar ook Van Der Veen bewijst zich een begaafd solist op zijn Valley Arts Custom, door tijdens het van de live-lp 'Guitar' afkomstige 'Sexual Harassment In The Workplace' uit te pakken met het uit duizenden herkenbare smerige, grommende en scheurende geluid van de meester zelf. De gehele band geniet van het optreden en maakt een ontspannen indruk. De grooves staan als een huis. Neem een stuk als 'Bamboozled By Love' of 'City Of Tiny Lights', waarbij je niet anders kan dan meegezogen worden in de typerende ritmiek en dito accenten. Ook een gewaagde trilogie als 'Oh No / Son Of Orange County / Trouble Every Day' wordt niet geschuwd en heel behoorlijk uitgevoerd, enkele kleine oneffenheden daargelaten. De zaal heeft zichtbaar een topavond en veel stukken worden dan ook uit volle borst meegezongen. Er wordt hard geapplaudisseerd, gefloten en geschreeuwd.

Vergelijken

Bij iedere Zappa coverband zijn kritische noten onontkoombaar. Het spel en de perfectie die werden gebracht door de oorspronkelijke musici waren zo enorm hoog dat het nagenoeg niet te evenaren is, zelfs in deze tijd. Ook werden de vocalen toentertijd gebracht door enorme bühnepersoonlijkheden die ook nog eens over een dijk van een stem en vaak ook vocale techniek beschikten. Het is allesbehalve vanzelfsprekend dat je dit als coverband op een vergelijkbaar niveau kan aanbieden. Toch weet 2000 Motels door een slimme combinatie van instrumentaal vakmanschap en het  niet teveel proberen na te bootsen van de grappenmakerij uit de originele versies, een gezonde en vermakelijke mix neer te zetten van vermaak, podiumpresentatie en muziek, waardoor je al snel geneigd bent om eventuele vergelijkingen te laten voor wat ze zijn. Dit is een band die haar beperkingen weet te omarmen en tegelijkertijd toch op een trouwe en respectvolle wijze de muziek van Frank Zappa weet te benaderen en vertolken, met Van Der Veen in een glansrol als sologitarist (overigens zonder teveel te domineren), die, zeker als hij het typische 'Zappa-effect' op zijn gitaar gooit, de luisteraar echt in de 'Zappa-zone' trekt. Het smaakt over de hele linie naar nog meer instrumentale passages, want wij merken dat de band hier behoorlijk in kan schitteren. Dat er na het zeer complexe en nagenoeg vlekkeloos uitgevoerde 'Penguin In Bondage' uit volle borst om een toegift werd gevraagd, beschouwen wij dan ook niet als meer dan terecht. Met 'Mrs. Pinky' werd de avond in stijl afgesloten. We zien 2000 Motels de volgende keer graag opnieuw terug in een bomvolle zaal Zappa-fans, want dat verdienen ze.

[PJ_©RB]

Set 1 : Can't Afford No Shoes / Magic Fingers / Catholic Girls / Crew Slut / Bamboozled By Love / Carolina Hard-Core Ecstasy / Uncle Remus / Camarillo Brillo / Sexual Harassment In The Workplace / Oh No / Son Of Orange Couty / Trouble Every Day Set 2 : Let's Make The Water Turn Black /Sharleena / I Don't Wanna Get Drafted / San Ber'dino / Tell Me You Love Me / City Of Tiny Lights / Penguin In Bondage / Encore: Ms. Pinky

Band:

Wouter Helmink – zang en toetsen

Olga Meijer – achtergrondzang

Jan van der Veen – gitaar

Rob Brons – keyboards

Achille Regazzoni – bas

Karsten van Straten - drums