Na het avontuurlijke geweld van de John Zorn-dag, afgelopen maandag, hebben wij nog vier concerten op het programma staan. Donderdag gaan we naar Bejamin Herman's Bughouse en Secret Chiefs 3 en vrijdag naar Sanne Rambags' Frieze of Life ft. Basel Rajoub, Håkon Aase, Jeroen van Vliet en Joost Lijbaart. Zondag is ProgJazz dan nog getuige van Anoushka Shankar met de strijkers van het Metropole Orkest.

Secret Chiefs 3 werd opgericht in 1996 en is het geesteskind van gitarist Trey Spruance, die sommigen wellicht kennen van bands als Faith No More en Mr. Bungle. Bij beide projecten had ook zanger Mike Patton een bepalende rol. Patton werkt tevens jaren met Zorn samen in projecten als Naked City (reünie 2003), The Song Project en Moonchild. In de eerste bezetting zat ook bassist Trevor Dunn, tevens bekend van hetzelfde Mr. Bungle en ook verschillende projecten van Zorn. Dunn hebben we vorig jaar op November Music nog gezien in enkele formaties die Zorn had meegebracht. Pas in 2007 werd publiekelijk bekend gemaakt dat Secret Chiefs 3 feitelijk een verzamelnaam is van zeven verschillende bands (Electromagnetic Azoth, UR, Ishraqiyun, Traditionalists, Holy Vehm, FORMS en NT Fan). Spruance voegde hier aan toe dat de geluidscollages van Electromagnetic Azoth dienen als basis voor de muziek van Secret Chiefs 3. Het is dat de band maandag 5 november optrad in jazzclub Porgy & Bess in Wenen, (dat ook meerdaags in het teken stond van The Book Beriah en waar ook andere bands te horen waren die aan deze box set hebben meegewerkt) anders zou het vermoedelijk een onderdeel zijn geweest van de John Zorn-dag op November Music. Zo goed als op tijd betreedt het illustere collectief het podium. Naast Spruance herkennen we direct bassist Shanir Ezra Blumenkranz (Abraxas) en de monsterlijk virtuoze drummer Kenny Grohowski (Abraxas, Simulacrum, Insurrection). Op keyboards zien we (nee, het is niet de Hammenaar schrijver Herman Brusselmans) Matt Lebofsky, op viool de Amerikaan Eyvind Kang (Bill Frisell), Jason Schimmel op gitaar en de boomlange drummer/percussionist Ches Smith. Smith en Grohowski wisselen elkaar af op drums en percussie en doen ook nauwelijks voor elkaar onder.

The Book of Angels en The Book Beriah

Hoewel Secret Chiefs 3 al een flinke handvol cd's heeft uitgebracht met eigen repertoire, draait het vanavond uitsluitend om Zorn-composities van The Book of Angels en The Book Beriah. Ook hier is het zaalvolume hoog, maar niet dermate pijnlijk als bij Bughouse. We hebben hier tevens te maken met totaal andere muziek en ook een totaal andere geluidstechniek. Er is bijvoorbeeld veel meer reverb te horen, waardoor de muziek al veel 'grootser' klinkt. De muziek van Masada is volgens componist John Zorn te omschrijven als echte hedendaagse, 'Radical Jewish Culture' (RJC, lees meer). Pakweg de werelden van jazzlegende Ornette Coleman en de Joodse toonladders bij elkaar gebracht. De titels van de stukken zijn in het Hebreeuws. Een belangrijk en herkenbaar kenmerk van Spruance is surf rock, maar er komen hier en daar ook Arabische, Indiase en Perzische invloeden voorbij. Dit alles wel gegoten in een explosief arrangement dat soms tegen art- of techrock en anderzijds death metal aanschuurt.

Het veelzijdige karakter van de composities is één ding, maar de onnavolgbaar professionele, gepassioneerde en bezielde wijze waarop het wordt uitgevoerd spant wel de kroon. Hoe hard de muziek ook klinkt, ieder instrument, iedere noot, is perfect hoorbaar. Diverse ritmische patronen lopen kriskras door elkaar heen om elkaar enkele seconden later exact op hetzelfde moment weer terug te vinden. Zowel beide gitaristen als de vingervlugge Lebofsky pakken zo nu en dan hun boeiende solo-momenten en zowel Grohowski als Smith slaan de bijna onspeelbare ritmen moeiteloos en krachtig weg, zowel achter de drumkit als op de verschillende percussie-instrumenten. In een moordend tempo vliegen de breaks, soms bijna in mitrailleursnelheid ons om de oren. Tevens charmant is dat er voor, tijdens en na het concert niet wordt gesproken. Er worden geen bandleden of titels aan- of afgekondigd. Door het regelmatig wisselen van positie door de slagwerkers vallen er soms wat lange stiltes tussen de nummers, maar dit is slecht een kleine onregelmatigheid in een voor de rest bijna perfecte show.

Secret Chiefs 3 treedt regelmatig op in Nederland, maar kondigt zelden tot nooit haar concerten aan. Wie de bandleden op Instagram volgt, zou er op tijd bij kunnen zijn, mits zij melden waar ze die week (of die avond) spelen. Op onze ProgJazz Facebook-pagina is een video-fragment te bekijken van dit concert.

[PJ_©RB]

Line-up:

Trey Spruance (gitaar)

Jason Schimmel (gitaar)

Matt Lebofsky (keyboards)

Eyvind Kang (violin)

Shanir Ezra Blumenkranz (bass)

Ches Smith (percussie)