R E V I E W

Verkadefabriek Den Bosch, 13 november 2021

NOVEMBER MUSIC 2021

Colours of Improvisation

met Kika Sprangers & Pynarello, Tania Giannouli Trio, Julian Lage Trio

Tekst en beeld: Laurent Sprooten

"Stevige contrasten bij November Music"

Onder de wat belegen titel Colours of Improvisation bracht het Bossche festival November Music op 13 november drie groepen samen, die qua muzikale aanpak en geografische herkomst weinig gemeen hebben. Een geslaagde keuze, want door de sterke contrasten lichten de eigenaardigheden van de afzonderlijke bands extra sterk op.

DEEL 2 | TANIA GIANNOULI TRIO

Eigenzinnig

Waar de een spaarzaam met effecten is, daar strooit de ander er kwistig mee. Het trio van de Griekse pianiste Tania Giannouli trekt bijna constant nieuwe registers open. Giannouli is in Nederland een nog relatief onbeschreven blad. Twee jaar geleden was ze te horen op de Groningse Zomerjazzfietstour, maar dat was het dan ook wel. Haar laatste vier cd’s, ook het meest recente trioalbum In Fading Light, verschenen op het kleine maar fijne Nieuw-Zeelandse label Rattle Records, gespecialiseerd in hedendaagse muziek en independent jazz. Geen alledaagse, maar ergens wel een logische keuze voor een pianiste die klassiek is opgeleid, maar al een aantal jaren eigenzinnig aan de weg timmert.

Het eerste stuk, getiteld Labyrinth, is een soort initiatie. Een repetitief pianomotief vormt van begin tot eind een vlechtwerk waaruit prachtige gefluisterde melodielijnen van trompettist Andreas Polyzogopoulos oprijzen. Oed-speler Kyriakos Tapakis volgt de pianolijn om af en toe onafhankelijk van de trompet tegendraads percussief het ritme te omspelen. In When Then is de ritmische onderlaag beperkt tot twee tonen die door de oed en de hamerende piano tot in het oneindige worden herhaald. Dit lijkt in eerste instantie een wat eenvormige, bijna langdradige oefening, maar met het langzaam intenser worden van het ritmische patroon neemt de opwinding toe en is de climax uiteindelijk effectief. Chapeau!

Onverstoorbare intensiteit

Blikvanger van het trio is zonder twijfel Giannouli zelf die met een onverstoorbare intensiteit gebogen aan de piano zit en met een enorme trefzekerheid in de toetsen grijpt. Tijdens het concert is de spanning voelbaar en een wat conventioneler sfeervol stuk als Night Flight lijkt ook voor de musici zelf een welkom rustpunt. Met de rust is het wel gedaan in het stuk Bela’s Dance dat uitzinnig opent met een onvervalst balkanritme. De kenmerkende buitelende melodieën worden met een ongekende precisie en heftigheid gespeeld, waarna trompettist Polyzogopoulos in een meeslepende solo het roer overneemt. Ook in No Corner, een subtiele miniatuur die begint met een duet tussen piano en trompet, laat hij zijn sublieme aanblaastechniek horen; zelden zo veel prachtige valse lucht gehoord. Disquiet is dan weer een trio-improvisatie, waarin de collectief gevonden ritmes ook weer collectief worden afgebroken. Boeiend om te volgen hoe de musici zich in hun zoektocht naar nieuwe samenklanken op elkaar concentreren.

Met haar soms extreem geladen muziek plaatst Giannouli zich in een niet al te uitgebreide lijn van Griekse improvisatoren die in de jaren zeventig en begin jaren tachtig een bloeiperiode doormaakte met musici als zangeres Diamanda Galas en songwriter/zanger Demetrio Stratos. Met hen deelt zij de bijna bezeten aanpak en een voorkeur voor een spanningsrijke muzikale context.

[PJ_©LS]