Dutch X-ing | Duycker, Hoofddorp 02/20

TWAN VAN GERVEN: DUTCH X-ING

Poppodium Duycker, Hoofddorp

Donderdag 6 februari, 2020

tekst & foto: Robin Boer

overig beeld: E-flyers © STAB

Een markant idee om te benadrukken dat je jouw band niet vernoemt naar de recentelijk flink in opspraak geraakte Amerikaanse (film)producent Harvey Weinstein. Om de zaak iets te verduidelijken: de subtitel van de aankondiging van dit concert luidt “Not The Harvey Weinstein Orchestra”. De eigenlijke naam van dit bijzondere collectief is 'Twan van Gerven: Dutch X-ing', waarbij het niet overbodig is te benadrukken dat het laatste uitgesproken dient te worden als 'Crossing' en niet als 'Iksing'. Dit is dan ook alles wat we kwijt willen over de inhoud van de aankondiging, voordat niemand er nog daadwerkelijk een touw aan vast kan knopen.

Polls

Na een wat lugubere wandeling door een onverlicht park tussen het NS-station en de gezellige kleine zaal van Poppodium Duycker in het pittoreske Hoofddorp, gaan we er in goed gezelschap van kenners en een glas 0.0 bier goed voor zitten. Twan van Gerven voert al geruime tijd de polls aan die gepubliceerd worden in gitaarmagazines als de 'beste jazz/fusion gitarist van de Benelux'. Nou zeggen lijstjes ons nooit zoveel (zoals Béla Bartók ooit zei: “Competitions are for horses.”) maar dat Van Gerven een begaafd gitarist is wisten wij al. Na hem eerder in actie te hebben gezien tijdens concerten van The Bohemian Groove Orchestra in Amersfoort en met ditzelfde Dutch X-ing in Paradox, vorig jaar, weten wij enigszins wat te verwachten.

Zappa-DNA

Neemt niet weg dat al snel duidelijk wordt dat Van Gerven en zijn band stappen gemaakt hebben in de tussentijd. We hebben te maken met bijzonder uitdagende composities waarin zeker wat Zappa-DNA doorsijpelt maar waarin toch ook originaliteit de boventoon voert. Hele andere koek dan BEEF! en Kenny B. waar Van Gerven bij speelde "om de schoorsteen rokende te houden". Er passeert een breed scala aan maatwisselingen, vlammende soli van (met name) saxofonist Remko Smid en toetenist Stormvogel, die in staat is alles uit een KORG MS10 (die hij op zijn schoot bedient) te halen wat er in zit.

Schaamteloze elektrische improvisaties

Dergelijke schaamteloze elektrische improvisaties, omsloten door creatieve en geïnspireerde composities zoals deze met name begin jaren zeventig vorm kregen, zijn nog maar zelden te vinden op de huidige podia. Er wordt vandaag de dag ook door de gerenommeerde overlevenden uit het progressieve tijdperk van de jaren zeventig veilig gekozen voor uitvoeringen die nauwelijks verschillen van de oorspronkelijke plaat. Waar groepen als Deep Purple, Cream, Focus, Emerson, Lake & Palmer, Soft Machine, Yes en King Crimson er toentertijd lustig op los improviseerden, waardoor er elke avond weer een unieke energie rondwaarde, geldt deze avontuurlijke aanpak al jaren niet meer en draait alles om het zo natuurgetrouw nabootsen van de opgenomen blauwdruk, “zonder al dat gepiel”, aldus de zogenaamde 'open minded' concertbezoeker vanachter zijn oog- en oorkleppen.

Explosief

Concerten van dit kaliber maak je niet vaak mee. Dutch X-Ing is explosief, gevarieerd, onvoorspelbaar en alles wordt uitgevoerd met een ongekende bezieling, kunde en vooral heel veel speelplezier. Bassist Marre de Graaff en toetsenist Roel Hazendonk staan hier behoorlijk boven de materie en laten zich met recht gelden. De Graaff beschikt over een behoorlijk prominente sound, waardoor iedere basnoot op autoritaire wijze hoorbaar is, zoals het hoort, zeker in dit type muziek. De baspartijen bedienen niet uitsluitend de behoefte aan lage tonen, maar vormen een wezenlijk onderdeel van de grooves die mede-neergezet worden door drummer Maarten Poirters, met wie Van Gerven al lang samenwerkt en voor wie deze muziek tevens geen geheimen kent. Hazendonk baant zich behendig een weg door een waar labyrint van muzikale en dynamische karakteristieken, complexe akkoorden, thematiek en soli. Voorzien van een flinke dosis reverb wisselt hij moeiteloos van keyboard naar keyboard voor de juiste sound op het juiste moment.

Vlammend gitaarspel

Naast vlammend gitaarspel, zowel bestaande uit tapping als authentieke combinaties van picking en shredding waar wij erg van gediend zijn, nam de sympathieke bandleider ook uitvoerig de tijd om zijn publiek toe te spreken tussen de stukken door. Hij gaf te kennen druk te zijn met componeren, arrangeren, mixen en produceren, ten behoeve van het aanstaande nieuwe album, maar beloofde meer zijn best te gaan doen om de concerten te promoten. Het zaalgeluid was (met name in de tweede helft) wat aan de harde kant waardoor we met licht vermoeide oortjes nog wat bleven napraten met liefhebbers en kenners over de door ons zo gewaardeerde muziek. Vrijwel iedereen gaf te kennen er volgende keer weer bij te zijn.

Perplex

Mensen die weer eens perplex willen staan door grandioos vuurwerk in de vorm van elektrische muziek waarbij compositie en improvisatie elkaar op prachige wijze ontmoeten, raden wij ten zeerste aan om de komende concerten van dit collectief te bezoeken, te weten op 2 April en 4 Juni in Duycker en 6 Mei in Paradox Tilburg.