DAVID SANCIOUS & TONE | Storm Bakker

PARELTJES

DAVID SANCIOUS & TONE

TRUE STORIES (1978)

tekst: Storm Bakker

Een pareltje dat ten principale altijd klaarligt voor in de koffer naar een onbewoond eiland, is zonder twijfel True Stories van David Sancious & Tone. Het is maar goed dat we een drietal vinyl exemplaren hebben, want het is een collectors-item. Ik zag 'm laatst tweedehands voorbijkomen voor een slordige € 222 ! (*) Geen wonder dat men verheugd reageerde in 2001 toen het Amerikaanse label ONE WAY het album opnieuw de wereld in slingerde. De plaat geldt als 'a hidden gem, a true masterpiece, a must hear' en ga zo maar door, maar ontbeert de bekendheid bij het grote publiek. Dat maakt het natuurlijk een pareltje bij uitstek en zeer geschikt om hier te bespreken.

Surrealistische toonkunst

Ter herinnering: geïnspireerd door de muziek van Cream verzeilde de klassieke pianostudent uit New Jersey David Sancious (*1953) als veelzijdige keyboardist in de rock. Hij verdiende als 19-jarige reeds zijn strepen in de band van Bruce Springsteen, die naar Sancious' woonadres omgedoopt werd tot E-Street Band. In 1974 begon hij aangemoedigd door 'The Boss' voor zichzelf en vormde de band Tone met de E-Street drummer Ernest ’Boom’ Carter en bassist Geral Carboy. Op weg geholpen door Billy Cobham nam hij een reeks platen op met uitgebreide, conceptuele suites: Forest of Feelings (1975), Transformation (1975), Dance of the Age of Enlightenment (1976/1977, maar op de plank gebleven tot 2004), True Stories (1978) en Just as I Thought (1980) (*). Geen bonkige bluesrock als van Springsteen, maar lyrische, surrealistische toonkunst die genre-technisch aanschuurde tegen de progressieve jazzrock van Return to Forever, maar dan (vooral wat betreft True Stories) verrijkt met een stevig gospel-element in plaats van de Latin-invloeden van Chick Corea; en in plaats van diens Scientology-sferen een soort spiritueel syncretisme.

Kathedraal

Het album True Stories uit 1978 bevat zeven prachtige composities van Sancious. Vooral het stuk Matter of Time overdondert meteen, met een woedende drumfill gevolgd door massieve extaltische extase, overheerst door een kathedraal geluid van orgels en synthesizers. Daar onderdoor worden de bas en drums vol power gespeeld, terwijl de glorieuze stem van Alex Ligertwood in al zijn prachtige facetten mag 'keilen in de wind', dan weer gevoelig neerstrijkend op de til van de liefde, dan weer one-liners met bijbelse allure de wereld in slingerend. Er is geen ontsnappen aan deze muziek, alsof de hemelsluizen zijn opengezet en alle siderische lichten in het universum tegelijkertijd zijn ontstoken.

Heilzaam hebbeding

Elke solo neemt Sancious zelf voor zijn rekening, zoals het hoort, op de goed voorop gemixte analoge synthesizers. Zijn typische, wijdse portamento (glissandi) en soms exorbitante modulation control (tremolo) zijn overdadig en soms over het randje. Alle registers worden opengetrokken qua filters en envelops, zonder ook maar een moment te verflauwen of vervallen in vage klankentapperij. Voor de liefhebbers van de synthesizer als full fledged instrument is deze plaat alleen daarom al een heilzaam hebbeding. David Sancious soleert melodieus en vertelt verhalen 'beyond the licks'; hij slaagt erin de luisteraar telkens een stap verder in vervoering te brengen op de spirituele reis door tijd en ruimte. Met True Stories vestigde Sancious zich definitief in het rijtje van de helse machinisten van de seventies, Corea, Hammer, Emerson en Wakeman.

Cool Down

Tussen de stevige werken (tracks 1, 4 en 6) zijn cool down momenten: twee integere slow songs, een pianosolo en twee knappe instrumentaaltjes. Een daarvan, Prelude Nr 3, mochten wij in 2019 live meemaken in De Boerderij, prima gespeeld door Moshulu, maar met halverwege een ingevoegd obligaat akkoordenschemaatje (**), waar het origineel juist mooi modaal blijft hangen als stilte voor de storm, vol verwachting op het eindschot dat onvermijdelijk komen gaat.

Mystiek

De lyrische, bijna mystieke teksten van True Stories zijn van Sancious zelf en worden prachtig vertolkt door zanger Alex Ligertwood, ook bekend van Brian Auger en het Franse Troc met Jannick Top (1972), en natuurlijk van Santana waar hij na Tone (met Sancious) naartoe oversprong. De Schot behoort tot de major league van de internationale fusion en ontfermt zich altijd en overal vol overgave over de melodielijnen, met een diabolisch gevoel voor intonatie en dynamiek, timing en sound. Internationaal wordt Ligertwood geprezen om zijn "soulful and powerful lead vocals of exceptionally high quality". Met zijn hese doch volumineuze geluid en zijn grote bereik, gekoppeld aan zijn aanstekelijke committent is Alex Ligertwood de gedroomde vocalist voor de jazzrockgospel opera van Sancious. Op True Stories is hij speciale gast, en zijn zangkunsten worden gesouffleerd door de stemmen van Gail Boggs en Brenda Maddison.

Verval

Niet lang na True Stories viel de band uit elkaar. Sancious bracht nog wel wat solowerk uit, maar werd vooral werd bekend als sideman van andere artiesten, zoals Stanley Clarke, Billy Cobham, Jack Bruce, Jeff Beck, Narada Michael Walden, Carlos Santana, Eric Clapton, Peter Gabriel, Jon Anderson, Zucchero, Sting en Youssou N'Dour, om er een paar te noemen. De laatste jaren tourt David Sancious met de band Monsulu (**), bestaande uit gitarist Oz Noy, drummer Dennis Chambers en Jeff Berlin, de bassist die al in 1980 tot Tone toetrad.

[PJ_©STAB]

(*) True Stories en Just as I thought verschenen in 2016 gebundeld in een speciale remastered compilatie box, BGO Records – BGOCD1253 Deze release is inmiddels out of print en nergens meer te krijgen, ook niet tweedehands.

(**) Wij zagen de oude meesters in De Boerderij in Zoetermeer. Lees hier onze recensie over dat concert.

MATTER OF TIME

Mountain moving time

When can we find

Where we can wander

Oh time not tearless time

All in my mind

Make me to wonder

(...)

To be there

Searching in the air

Faithful one

Are you forever

Will you be won

Time will heal you

(...)

Tune in to this timeline

In the visions of the eye

Where seconds run with sunlight

In the end and on the inside

Taking time to only

Time to only take the right time

Timeless saking voices

Time conceived with no concern

Confused among the choices

You decide to only take to

Tune into this time line

In the morning

Revel union whispers

Telling things

Of time